Ex libris Latein-Textband

124 Formen der Lebensbewältigung | Die Tugenden Was ist „virtus“? Das mittelalterliche „Moralium dogma philosophorum“ (12. Jh.) liefert eine Definition für „virtus“, die letztlich auf Cicero (De inventione 2,159–163) zurückgeht: Honestum est, quod sua vi nos trahit et sua dignitate nos allicit 1 . Virtus vero est habitus animi in 2 modum nature 2 rationi consentaneus 3 . Virtus igitur et honestum nomina diversa sunt, res autem subiecta 4 prorsus eadem. Adeo enim gratiosa 5 est virtus, ut insitum 6 sit etiam malis 7 probare meliora. Quis est enim, qui non inter scelera opinionem 8 bonitatis affectet 8 ? Neminem reperies, qui nequitie 9 premiis sine nequitia frui non malit. Moralium dogma philosophorum. Hrsg. von John Holmberg, Uppsala 1929, S. 7 Übersetzungshinweis Beachte die mittelalterliche Schreibweise: • „ e “ statt „ ae “: „natur e “ = „natur ae “/ „pr e miis“ = „pr ae miis“, • „ c “ statt „ t “: „iusti c ia“ = „iusti t ia“ I 1 allícere 3 M: anlocken 2 in modum nature: natur- gemäß 3 consentaneus, -a, -um (+ Dat. ): vereinbar (mit) 4 subiectus, -a, -um: zugrunde liegend 5 gratiosus, -a, -um: angesehen 6 insitus, -a, -um: eingepflanzt 7 ergänze: hominibus 8 affectare 1 opinionem: den Eindruck erwecken wollen 9 nequitia, -ae f .: Schlechtigkeit 2 4 6 Reproduktion, Transfer und Reflexion • Erläutere die in Abschnitt I gegebene Definition des Begriffes „virtus“, überlege, welches lateinische Wort diesem zugrunde liegt, und nimm dazu Stellung (R, T, X) . • Fasse zusammen, wie die Kardinaltugenden in Abschnitt II definiert werden (R) . In der Folge werden die Kardinaltugenden kurz beschrieben: Dividitur itaque honestum in prudentiam, iusticiam, fortitudinem, temperanciam. Prudentia est rerum bonarum et malarum et utrarumque discretio 1 . Iusticia est virtus ius suum cuique conferens. Fortitudo est considerata 2 periculorum susceptio et laborum perpessio. Temperantia est virtus cohibens motus 3 suasu 4 prosperitatis 4 in nos impetum facientes 3 . Inter has prudentia reliquas tres precedit 5 quasi ferens lucernam et aliis monstrans viam. Eius enim est 6 consulere, aliarum trium agere; consilium autem prevenire debet actum. Moralium dogma philosophorum. Hrsg. von John Holmberg, Uppsala 1929, S. 7–8 II 1 discretio, -onis f. : Unterschei- dung 2 consideratus, -a, -um: wohlüberlegt 3 motus … facientes: Participium coniunctum 4 suasu prosperitatis: auf Anraten des Wohlstandes 5 praecedere 3 (+ Akk. ): vorangehen (+ Dat .) 6 est (+ Gen. ): es ist Aufgabe (+ Gen. ) 2 4 6 8 Die vier Kardinaltugenden, farbig gefasste Kopien der originalen Statuen von Hans Ruprecht Hoffmann am Petrusbrunnen von Trier, 1595 Nur zu Prüfzwecken – Eigentum des V rlags öbv

RkJQdWJsaXNoZXIy ODE3MDE=